Koen de Leeuw getuigt over zijn ervaring: “Buiten slapen is geen zware uitdaging - het is een reset voor je systeem”.

Miel Bonduelle
23 mei
4 minuten om te lezen

Ik ben Koen, voormalig Para Commando, survivalgids en gepassioneerd avonturier. Na mijn tijd in het leger koos ik ervoor om mijn ervaring te gebruiken om mensen te begeleiden in het buitenleven. Inmiddels leid ik expedities in enkele van de meest ruige en ongerepte gebieden ter wereld.

Buiten overnachten maakt al jaren deel uit van mijn leven. Maar toen ik het voor de eerste keer deed als ondernemer - midden in een hectische werkomgeving, met veel werkdruk en weinig tijd voor zelfzorg - begon ik pas echt de impact te voelen. Wat het met je lichaam doet. En met je hoofd.

Voor velen zijn de eerste nachten niet comfortabel: je ligt te woelen, voelt elk steentje onder je matje en mist de kleine zekerheden van thuis. Hoewel je gewend bent om in slaap te vallen met achtergrondruis, zijn er tijdens een expeditie geen prikkels zoals in het dagelijkse leven. Alles valt weg. Geen wifi, geen muren, geen afleiding. Alleen jezelf, de groep en de natuurelementen.

Ontkoppelen van je dagelijkse omgeving door te slapen in de natuur is niet niets. Het vraagt tijdsinvestering en overgave. Maar eens je er ligt, gebeurt er iets bijzonders.

Het gaat steeds minder om de luxe die je denkt te missen, en steeds meer om de kleine dingen die je pas waardeert als ze er niet meer zijn - zaken die zo vanzelfsprekend lijken, maar waar je je pas echt bewust van wordt wanneer je ze enige tijd moet missen.

White noise op jungle-niveau

Je hoort elk geluid: de wind, je adem, het gekraak van takken… Maar wat ik vooral hoor, is de ongelooflijke diversiteit en hoeveelheid aan leven. Het onbekende geritsel, dierengeluiden in de verte, een geluid waarvan je de oorsprong niet onmiddellijk achterhaalt.

Met al die ervaringen in mijn spreekwoordelijke rugzak blijft het onwaarschijnlijk tof om dit telkens opnieuw te beleven. De nacht komt tot leven. Bij elk nieuw geluid vraag je je af: wat is de oorsprong, welk dier is het, of wat zou het kunnen zijn? Het klinkt als een orkest van natuurgeluiden, waarbij alles op elkaar is afgestemd, zonder verhaal of doel. Vol mysterie en spanning, maar vooral verwondering.

Wat heeft de zon te maken met decompressie?

Ik ben dankbaar dat ik de mooiste plekken ter wereld mag ontdekken en delen met anderen. Maar zo’n verandering van omgeving brengt altijd een aanpassingsperiode met zich mee. Mijn biologische ritme zoekt houvast, want het is die structuur die zal bepalen hoe de cyclus van mijn hormonen eruitziet: wanneer ik moe word, honger krijg, of emotioneel in balans ben.

Elke expeditie begint dus met een kleine ontregeling: de overgang van het thuis ritme naar het leven in de natuur. Wakker worden met het eerste licht, slapen zodra het donker wordt. Geen wekker nodig. Het is alsof mijn hoofd wordt uitgezet en mijn lichaam zich opnieuw afstemt op het ritme van de omgeving.

In de andere richting - uit de natuur terugkeren naar huis - is het aanpassen een grotere uitdaging. Je zou denken dat dit gelijkaardig is, maar dat is niet mijn ervaring. De natuur biedt stabiliteit en continuïteit. Je wekker is de zon, en die kun je niet snoozen. De input die ik moet verwerken is fysiek en stoïcijns: koude, vermoeidheid, honger - waardoor ik mentaal veel ruimte krijg.

Thuis heb ik veel factoren die invloed hebben op mijn ritme: licht en donker, schermen. Ik kan mijn ritme aansturen via de vele variabelen die ik zelf in de hand heb. Structuur en ritme zijn bijgevolg een keuze. De aanpassing aan die omgeving gaat niet vanzelf. Het vraagt engagement, energie en daadkracht.

Ik slaap het best op de grond

Elke keer opnieuw merk ik hoe gewend mijn lijf is geraakt aan het leven binnenshuis - kunstlicht, schermen, verwarming, constante prikkels en ruis. Die eerste nachten onder de blote hemel, puur onder de sterren, zijn afkicken. Ik kijk nog op mijn gsm naar Instagram vlak voor het slapen. En dat terwijl er helemaal geen verbinding is. Mijn hoofd draait nog op volle toeren.

Maar naarmate de dagen vorderen, begint mijn slaap te verdiepen. Niet omdat ik fysiek uitgeput ben, maar omdat mijn systeem echt tot rust komt. Minder gedachten, meer rust en ruimte. Ik voel het verschil in alles: scherper wakker worden, meer energie, meer balans.

Zonder wrijving, geen glans

Het is iets wat ik telkens opnieuw ervaar: hoe mijn lichaam herstelt van buiten zijn. Mijn ademhaling wordt dieper, mijn bewegingen vloeiender. Mijn lijf voelt robuuster, stabieler, meer op kracht. Alsof weersomstandigheden en een slechte matras geen invloed meer hebben op mij.

Hoewel ik weet dat dit deels te maken heeft met beweging, buitenlucht en zonlicht, is er ook iets subtieler. Iets in de omgeving dat mijn systeem voedt. Steeds opnieuw voel ik: de natuur doet me goed.

Fysieke ruimte geeft mentale ruimte

In het begin is het lawaaierig vanbinnen. Elke keer. Mijn hoofd raast na van de drukte die ik achterliet: deadlines, gesprekken, planningen, schermen, notificaties. Soms spring ik letterlijk in het rond om die innerlijke storm kwijt te raken.

Maar zonder prikkels, zonder constante input, gebeurt er iets. De stilte die eerst ongemakkelijk voelt, wordt helder. Mijn aandacht komt terug. Niet omdat ik me dwing om te focussen, maar omdat er eindelijk weer ruimte is. Ik hoef alleen maar te zijn.

Mijn conclusie

Elke keer dat ik op expeditie ga, laat ik iets achter. Comfort, gemak, controle. En telkens merk ik opnieuw dat het aanvoelt als verlies, en pas later als winst. Geen overdaad. Geen haast. Alleen het noodzakelijke. Dat is genoeg, meer dan genoeg zelfs. Het herinnert me aan wat echt telt - en hoeveel ruis er vaak zit op onze gewone dagen.

Het klikt niet altijd vanaf dag één. Maar ik weet zeker: buiten slapen heeft me veranderd. Niet plots. Maar wél voorgoed.